نقش مؤلفه های اجتماعی در تحقق نوسازی شهری

Authors

مجید روستا

abstract

امروزه رویکرد اجتماعی به بافت‏های فرسوده، نقطه عطفی در تاریخچه نوسازی و بهسازی این بافت‏ها در کشور به حساب می آید. ویژگی های اجتماعی خاص بافت‏های فرسوده، ضرورت توجه به ابعاد اجتماعی را دوچندان می‏کند. برنامه‏ریزی مشارکتی تحت عنوان «برنامه‏ریزی با مردم» به جای «برنامه‏ریزی برای مردم» و همچنین «صحبت کردن با مردم» به جای «صحبت کردن در مورد مردم»، رهیافت و نگاهی برای مداخله و ورود به بافت‏های فرسوده است. با وجود ظرفیت‏ها و زمینه‏های درونی این نوع برنامه ریزی، مردم به عنوان عنصر مشارکت‏جو، به دلایل بسیاری که بیشتر مربوط به دوران گذشته و قوانین مصوب است، اعتماد لازم را به این گونه برنامه‏ریزی ها ندارند. لذا ورود به مباحث اجتماعی نیاز به مکث، صبر و حوصله زیاد و کار درونی و رو در رو در تعامل با اجتماعات محلی دارد. شاید بتوان فعالیت های اجتماعی به ویژه در زمینه مداخله در بافت های فرسوده را به «پروژه صبر» تعبیر نمود.  این رویکرد، با در نظر گرفتن سرمایه اجتماعی، یکی از اولویت های کلیدی در مدیریت شهری است. ابعاد سرمایه اجتماعی را اعتماد، مشارکت و انسجام اجتماعی تشکیل می دهد که هرکدام از این ابعاد در ارتقای حیات و نوسازی بافت فرسوده نقش مهمی دارد. پایین آمدن شرایط و سطح کیفیت زندگی از لحاظ ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی سبب مهاجرت برخی از ساکنان این گونه بافت ها شده و از سوی دیگر اضمحلال شرایط اقتصادی و عدم رقابت پذیری این محلات با محلات برتر شهری، نوعی جدایی گزینی اکولوژیکی و اجتماعی و برتری برخی فضاهای شهری برای اسکان و سرمایه گذاری های شهری را سبب شده است. این نوشتار سعی دارد تا ضمن بررسی تاریخچة تهیه طرح های توسعه شهری- به صورت اعم و طرح های نوسازی به صورت خاص- رویکرد و نگرش های جدید نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده، مؤلفه ها و ابعاد تأثیرگذار اجتماعی دخیل در نوسازی را تحلیل و راهکارهای عملیاتی را در قالب تجارب میدانی پیشنهاد کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش مؤلفه‌های اجتماعی در تحقق نوسازی شهری

امروزه رویکرد اجتماعی به بافت‏های فرسوده، نقطه عطفی در تاریخچه نوسازی و بهسازی این بافت‏ها در کشور به حساب می‌آید. ویژگی‌های اجتماعی خاص بافت‏های فرسوده، ضرورت توجه به ابعاد اجتماعی را دوچندان می‏کند. برنامه‏ریزی مشارکتی تحت عنوان «برنامه‏ریزی با مردم» به جای «برنامه‏ریزی برای مردم» و همچنین «صحبت کردن با مردم» به جای «صحبت کردن در مورد مردم»، رهیافت و نگاهی برای مداخله و ورود به بافت‏های فرسود...

full text

ارزیابی تجربه بومی؛ الزامات تحقق پذیری طرح های نوسازی شهری

امروزه در اطلاق صفت «فرسودگی» به بخش‌هایی از کالبد شهر، بین کارشناسان اختلاف‌ نظر وجود دارد و برخی صاحب‌نظران اعتقاد دارند که واژه «فرسوده» به درستی گویای وضعیت این محدوده‌ها نیست. برخی اسناد اخیر عبارت‌هایی از قبیل «نابسامان» یا «نیازمند مداخله» را پیشنهاد می‌کنند. اما فارغ از عنوان مسئله، می‌توان شکل‌گیری بافت‌های فرسوده شهری در ایران را تحت تأثیر چند عامل بررسی کرد :  شکل‌گیری بافت‌های فرسو...

full text

نظریه مهندسی اجتماعی ،نگرشی نو به تحقق پذیری در طرح های شهری با الگوی شمسه نوسازی

موضوع برخورد با بافت های فرسوده و سامان دهی آن طی سال های اخیر به مسئله اصلی شهرسازی و معماری کشور تبدیل شده است و طرح های سامان دهی ، نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده دراین سال ها فزونی گرفته است. این طرح ها در عین دارار بودن مبانی نظری قابل قبول و همگام با مفاهیم روز جهانی ، کارایی شان را از دست داده اندو فاقد چارچوب و ضمانت های اجرایی هستند. پرسشی که در این میان مطرح می شود دلایل ناکامی و راه...

full text

بررسی نقش سرمایۀ اجتماعی در نوسازی بافت های فرسوده شهری مورد شناسی: شهر جویبار

      نوسازی شهری به عنوان یکی از راهکارهای تدبیری در مواجه با فرسودگی پهنۀ­ بافت­های فرسوده می­باشد که در پی نگاه صرفاً کالبدی نتایج کمابیش مشابه با سایر طرح­های توسعه شهری را حاصل می­نماید. بر این اساس سرمایۀ اجتماعی با شامل شدن ارزش­هایی چون اعتماد و مشارکت و همبستگی در پهنۀ سکونتی، مفهومی است که در فرآیند نوسازی شهری در دهه­های اخیر اهمیتی ویژه یافته است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین سرمای...

full text

ارزیابی تجربه بومی؛ الزامات تحقق پذیری طرح های نوسازی شهری

امروزه در اطلاق صفت «فرسودگی» به بخش هایی از کالبد شهر، بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد و برخی صاحب نظران اعتقاد دارند که واژه «فرسوده» به درستی گویای وضعیت این محدوده ها نیست. برخی اسناد اخیر عبارت هایی از قبیل «نابسامان» یا «نیازمند مداخله» را پیشنهاد می کنند. اما فارغ از عنوان مسئله، می توان شکل گیری بافت های فرسوده شهری در ایران را تحت تأثیر چند عامل بررسی کرد :  شکل گیری بافت های فرسود...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله علمی-ترویجی منظر

Publisher: مرکز پژوهشی هنر، معماری و شهرسازی نظر

ISSN 2008-7446

volume 2

issue 10 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023